İLETİŞİMSEL EYLEMİN DİJİTAL PLATFORMLAR ARACILIĞIYLA GÜNDELİK HAYATI SÖMÜRGELEŞTİRMESİ
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7638286Anahtar Kelimeler:
İletişimsel Eylem Kuram- Dijital Platformlar- Sosyal Medya- Habermas- EnformatikleşmeÖzet
Habermas, yaşantı-dünyası ve sistem bütünleşmesinin birbirinden ayrışması sonucunda, rasyonelleşen dünyalarda, sistemin yaşam dünyasını baskıladığını ileri sürmekle beraber; rasyonel-stratejik aklın ve normatif aklın, öznel dünyaları sömürgeleştirmesini eleştirmektedir. Çözüm olarak, rasyonel eylemin bu özelliğine karşı; ‘iletişimsel eylemi’ önermekte ve samimiyete dayalı, eşit şartlarda müzakere eden bireylerin, rasyonel aklın sömürgesine mahkûm olmayacağını düşünmektedir. Ancak Hardt ve Negri, çağımız toplumunun tasvirini, Avrupa’nın rasyonelliğinden ziyade; Amerikanvari bir enformatikleşme ile yapmaktadır. Bu enformatikleşmenin sonuçları arasında; dijital platformların gündelik hayata girmesi ile birlikte, iletişimsel eylemin gündelik hayatı sömürgeleştirmesi yer almaktadır. Çalışmanın amacı; dijital platformların ara yüzleri ve kullanım pratiklerini inceleyerek, gündelik hayattaki hangi ilişkileri ve pratikleri kolonileştirdiğini tespit etmek ve gündelik hayatın enformatikleşmesinin bir betimlemesini yapmaktır. Dijital platformların kullanım pratikleri; Giddens’ın ‘yapı’, ‘kurallar ve kaynaklar’ kavramları ve Bourdieu’nun ‘alan’ ve ‘sermaye’ kavramları ile incelenmiştir. Sonuç olarak; Airbnb, ‘konaklama’ pratiklerini kolonileştirirken; Bionluk ve Linkedin, ‘çalışma hayatının’ pratiklerini kolonileştirmektedir. Twitter; ‘düşünceleri’, Tinder; ‘aşk ve ilişki’ pratiklerini, Instagram ise; ‘fotoğraf/video ve sosyalleşme’ pratiklerini kolonileştirmektedir.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Türkiye Medya Akademisi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Tüm makalelerimizi Creative Commons Attribution Non-Commercial (CC BY-NC 4.0) kapsamında yayınlıyoruz. Makalelerde CC BY-NC lisansı belirtilir. Türkiye Medya Akademisi Dergisi'nde yayınlanan tüm makalenin tam metinlerine https://www.turkiyemedyaakademisi.com adresinden herkes anında açık erişim görüntüleme yoluyla erişilebilir.
CC BY-NC 4.0 lisansı kapsamında özgürce şunlar yapılabilir:
- Paylaş: Eseri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz.
- Uyarla: Karıştır, aktar ve mevcut eserin üzerine inşa et.
- Yalnız şu şartlara uyulmalıdır:
- Atıf: Uygun referans vermeli, lisansa bağlantı sağlamalı ve değişiklik yapıldıysa bilgi vermelisiniz. Bunları uygun bir şekilde yerine getirebilirsiniz fakat bu, lisans sahibinin sizi ve kullanım şeklinizi onayladığını göstermez.