TÜKETİM KARŞITI REKLAM TASARIMLARI: KÜLTÜR BOZUMU VE YIKICI REKLAM ÖRNEKLERİ
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.7111109Anahtar Kelimeler:
Kapitalizm, Tüketim, Propaganda, Yıkıcı Reklam, Kültür BozumuÖzet
İhtiyaçların giderilmesi yönünde yapılan tüketim, bir kavram olarak çeşitli biçimlerde gerçekleşmektedir. Fiziksel ihtiyaçlar için yapılan tüketim ile psikolojik ihtiyaçlar için yapılan tüketim, bu bağlamda tüketimin temel iki biçimini oluşturmaktadır. Beslenme, giyinme ve barınma fiziksel ihtiyaçlara dahilken, sevgi, tatmin ve onaylanma duygusu, psikolojik ihtiyaçlara dahildir. Tüketici, birçok ürün ve sınırsız arzu öğeleriyle çevrelenerek tüketime sevk edilmektedir. Tüketicinin tüketime sevkinde reklam, önemli bir rol üstlenmektedir. Reklamlar, Tüketim sisteminin, tüketim mesajlarını kitlelere iletmekle görevli en etkili araçlarından birini oluşturmaktadır. Tüketimi özendirip, tüketim eylemini sürekli kılan reklamlar, kapitalist ideolojinin devamlılığını pekiştirmektedir. Reklamlar ürün ve marka hakkında açık ve doğru bilgiler yerine satın almayı sağlayacak mesajlar iletmektedir. Bu yanıltma, “kültür bozumu (culture jamming) ve yıkıcı reklam (subvertising)” olarak kabul edilen bir hareketin doğuşunu sağlamıştır. Hareket, kapitalizm ve reklamların yıkıcılığını, marka ve ürünlerin gerçek etkilerini afiş tasarımlarıyla kitlelere iletmektedir. Tüketicinin bilinçlenmesini amaçlayan bu hareket, tüketime karşı bir direnç eylemidir. Kültür bozumu eylemleri, markaların orijinal afişlerinin yeniden tasarlanarak tekrar dolaşıma sokulmasıyla gerçekleşmektedir. Bu çalışma, reklam tasarımlarını bağlamından uzaklaştırmadan, farklı bir mesaj iletecek şekilde tasarlayan “kültür bozumu ve yıkıcı reklam” örneklerini göstergebilimsel çerçeveden analiz etmeyi amaçlamaktadır. Tarihi perspektiften ele alınan kavram ve tanımlar, tüketim kültürü ve ideolojisi çerçevesinde birleştirilmektedir. Çalışmanın örneklemini, kültür bozumu hareketinin misyon ve amacını barındıran adbuster.org sitesinde yer alan tasarımlar oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında çözümlenen görseller konu, kapsam ve içeriksel olarak ele alınmıştır.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2022 Türkiye Medya Akademisi Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Tüm makalelerimizi Creative Commons Attribution Non-Commercial (CC BY-NC 4.0) kapsamında yayınlıyoruz. Makalelerde CC BY-NC lisansı belirtilir. Türkiye Medya Akademisi Dergisi'nde yayınlanan tüm makalenin tam metinlerine https://www.turkiyemedyaakademisi.com adresinden herkes anında açık erişim görüntüleme yoluyla erişilebilir.
CC BY-NC 4.0 lisansı kapsamında özgürce şunlar yapılabilir:
- Paylaş: Eseri her ortam veya formatta kopyalayabilir ve yeniden dağıtabilirsiniz.
- Uyarla: Karıştır, aktar ve mevcut eserin üzerine inşa et.
- Yalnız şu şartlara uyulmalıdır:
- Atıf: Uygun referans vermeli, lisansa bağlantı sağlamalı ve değişiklik yapıldıysa bilgi vermelisiniz. Bunları uygun bir şekilde yerine getirebilirsiniz fakat bu, lisans sahibinin sizi ve kullanım şeklinizi onayladığını göstermez.